Kuijk

  • Vergroot lettergrootte
  • Standaard lettergrootte
  • Verklein lettergrootte

"Wij zijn een uitgeverij, geen wetenschappelijk instituut"

Lang geleden heb ik voor Van Dale gewerkt. Het betrof een project ten behoeve van de 'vertaalwoordenboeken' Nederlands - vreemdtalig en vreemdtalig - Nederlands, alsmede het woordenboek 'Hedendaags Nederlands'. Wij moesten woorden "inhangen" (een vreemde term die ik noch daarvoor, noch daarna elders in dit verband gehoord denk te hebben) in een database, doch niet dan nadat wij er een aantal criteria op hadden losgelaten. Daarbij moesten we wel een beetje tempo maken, dus al te lang nadenken was er niet bij. "Wij zijn een uitgeverij, geen wetenschappelijk instituut", zei men bij Van Dale. Er gaan dagen voorbij dat ik daar niet aan denk, maar toen ik vandaag het stukje 'Van Dales stupide ‘woord van het jaar’-verkiezing…' las, kwam het weer eens boven. De schrijver van dat stukje wist het kennelijk nog niet.

Toen ik even zocht op ["wij zijn een uitgeverij", "wetenschappelijk instituut"], om te zien of ik er misschien al eens aandacht aan besteed had, kwam ik inderdaad een stukje van mijn hand tegen, te weten: 'Prinsjesdag en miljoenennota'. Het stukje bleek te gaan over de Dikke van Dale, de kotsemmer en kotsen in het algemeen en ik vond het grappig genoeg om het integraal hieronder te plakken:

"Prinsjesdag en miljoenennota

Tot mijn verbazing blijkt het begrip kotsemmer niet in mijn editie van de Dikke 'wij zijn een uitgeverij, geen wetenschappelijk instituut' van Dale te staan. Daar staat tegenover dat het gelukkig wel 461 treffers oplevert bij Google, dat is tenminste iets. Het zou best kunnen dat men bij Van Dale meer ziet in een eenvoudig teiltje, wat voor het eenvoudige kotsen ook adequaat kan zijn. Het kan ook dat de kotsemmer wel voorkomt in de editie van na de laatste spellingsvernieling, maar die heb ik niet, vanwege de kotsneigingen die ik van die spellingsvernieling kreeg. Dat treft.

Wie alleen zijn kots kwijt moet, kan dat in wezen overal. Wil men het netjes houden, dan doet men het in de prullenbak of liever nog in de toiletpot, daar men dan onmiddellijk kan doortrekken. Nooit kotsen in het fonteintje of de gootsteen, aangezien kots altijd stukjes wortel bevat en meestal ook macaroni en nietofhalfverteerde doperwtjes. Die etenswaar moet men dan moeizaam door het roostertje gaan staan stampen en dat lukt nooit voor de volle honderd procent.

Wil men zijn kots na het kotsen nog effectief kunnen gebruiken, bijvoorbeeld om de kots te kunnen uitstorten over de persoon waar men van moest kotsen, dan heeft men echt meer aan een kotsemmer dan aan een willekeurig teiltje. De ideale kotsemmer is van roestvrij staal, hoewel een ouderwets zinken exemplaar ook zijn diensten kan bewijzen. Wordt men, voorzien van ideale kotsemmer, onverhoeds geconfronteerd met de kotsopwekkende persoon, dan kan men zelfs overwegen om eerst zonder de emmer te gebruiken over de desbetreffende persoon heen te kotsen. Men kan ook in de emmer kotsen, maar in beide gevallen kan men na het kotsen de kotsopwekker met de emmer de hersens inslaan. Dat is ook de reden dat de juiste materiaalkeuze zo ongelofelijk belangrijk is."