Kuijk

Harder, harder, Jan, met je supersonische deltavlieger

Enige tijd geleden heb ik erop gewezen dat het belang van talenkennis zwaar overschat wordt. Ook heb ik op mijn forum de stelling losgelaten dat moderne vreemde talen op de middelbare school niet thuishoren.

Naar aanleiding van het eerstgenoemde stukje bleken er mensen te zijn die meenden te moeten veronderstellen dat ik zelf mijn talen niet spreek en jaloers zou zijn op mensen die dat wel doen. Dat is een misvatting. Het tweede stukje leidde hier en daar tot de gedachte dat de moderne vreemde talen inderdaad niet op de middelbare school zouden thuishoren, doch al op de basisschool. Mijn antwoord hierop is even eenvoudig als duidelijk: neen.

Er is geen enkele reden om kinderen al op jonge leeftijd op school lastig te vallen met onderwijs in de moderne vreemde talen (en speciaal voor een van de respondenten op het forum: ook niet met onderwijs in de klassieke talen). Ik ga daar nu niet uitgebreid op in, daar ik op dit moment slechts wil wijzen op twee tekenfilmseries die het nog bonter maken: Diego en Dora. Naar mijn mening zijn ze beroerd getekend, maar slecht tekenwerk is nu eenmaal de standaard en dat zal wel komen doordat het allemaal niets mag kosten en veel moet opleveren, dus daar val ik niet over.

Het ergste aan beide series is dat er zo veel Engels in voorkomt en vooral dat dat opzet is. Het is educatief bedoeld. Van een van de DVD's citeer ik:

"Door de avonturen van Dora en Diego leren peuters:
  • Engelse taalvaardigheid
  • Visuele vaardigheden
  • Muzikale en luistervaardigheden
En andere leer- en probleemoplossende vaardigheden."

Het is werkelijk wonderbaar. Het is dan ook niet waar. De "visuele vaardigheden" blijven beperkt tot het waarnemen van dingen die een blinde met een zonnebril ook niet zouden ontgaan, de "muzikale en luistervaardigheden" houden in dat de peuter kan meezingen met een dom liedje en voor de "Engelse taalvaardigheid" moeten de peuters zinnetjes nazeggen. Hoe dit werkt, of liever gezegd, hoe dit niet werkt, zal ik illustreren met het volgende eenvoudige voorbeeld: onlangs zag ik een peuter rondhollen onder het roepen van iets dat klonk als "harder, harder Jan". Toen ik vroeg waarom de desbetreffende peuter dat riep, was het antwoord: "Dat heb ik bij Dora gezien". Nieuwsgierig als ik ben heb ik die aflevering eens bekeken en wat bleek? Er zit een stukje in waarin Diego moet gaan hollen en springen en de peuter wordt dan aangespoord te roepen: "run and run and jump!"; "harder harder Jan!"

Met de "andere leer- en probleemoplossende vaardigheden" valt het trouwens ook wel tegen. In een aflevering over monarchvlinders (zeer educatief: de meeste Nederlandse peuters hebben zelfs nog nooit een koolwitje gezien, maar moeten wel leren wat een monarchvlinder is. Zo logisch ook) moet Diego snel ergens heen en hij wil gaan vliegen.

De peuters worden dan geacht tegen de rugzak van Diego te roepen "activate!" (het zou mij dan ook niet verbazen als er een paar voorlijke peuters in Nederland rondlopen die denken dat een rugzak in het Engels een 'ektiveet' heet, doch dit terzijde) en krijgen achtereenvolgens drie dingen te zien, telkens met de vraag of dat het apparaat is waarmee Diego kan gaan vliegen. Het juiste antwoord blijkt te zijn: "een supersonische deltavlieger".

Wat nou, "een supersonische deltavlieger"? Als een gewone deltavlieger niet snel genoeg is, want niet gemotoriseerd, geef je die jongen een ultralight (nog een leuk Engels woord ook), maar je gaat die kinderen toch niet wijsmaken dat je met een ongemotoriseerde deltavlieger sneller kunt dan het geluid? Dat lukt je zelfs niet als je eerst tot tien kilometer hoogte klimt en je dan als een baksteen laat vallen. Nou ja, gelukkig snappen ze het toch niet, zullen we maar zeggen. Ook een soort "harder harder Jan", maar dan anders.